گلیکوزیلاسیون Glycosylation فرایندی است که در آن قطعات اولیگوساکاریدی به بخش های مشخصی از پروتئین متصل میشوند. فرایند گلیکوزیلاسیون، یکی از فرایندهای پیچیده در تنظیم عملکرد و پایداری پروتئین ها در بدن است و تغییرات غیر عادی در این فرایند میتواند موجب ایجاد مشکلات جدی و بیماری های شدید در بدن شود.
فرایند گلیکوزیلاسیون در یک سلول در شرایط مختلف، در غلظت های مختلف پروتئینی، از سلولی به سلول دیگر و یا از موجودی به موجود دیگر متفاوت است و یکی از مشکلات اساسی در فرایند تولید پروتئین های درمانی فرایند گلیکوزیلاسیون آنها است.
گلیکوزیلاسیون پروتئین نوترکیب میتواند بر اساس سلول تولید کننده، زمان بیان، شرایط رشد سلول و مراحل تخلیص پروتئین تغییر یابد و این تغییرات میتواند موجب تغییر در فعالیت و عملکرد پروتئین درمانی، پایداری آن و یا تشکیل اگریگیت های پروتئینی شود.
اولیگو ساکاریدهای متصل به پروتئین میتواند ترکیباتی از زنجیره های مانوزی یا اولیگوساکارید های هیبرید یا پیجیده باشند و یک پپتید مشخص ممکن است ترکیبات گلیکوزیله متفاوتی داشته باشد که به این ترکیبات گلیکوفرم ها ( glycoforms ) گفته میشود.
تعیین پروفایل گلایکانی (glycan profile یا Glycan analysis) در فراورده های بیولوژیک یکی از موارد کنترل کیفی داروهای مبتنی بر پروتئین است. تغییر ساختارهای گلیکانی در داروهای مبتنی بر پروتئین میتواند بر عملکرد دارو در بدن تاثیر گذاشته و یا باعث ایجاد فرم های ناخواسته یا اگریگیت شدن پروتئین ها شود. همچنین برخی از ساختارهای گلیکانی میتوانند واکنش های ناخواسته و آلرژیک در بدن انسان ایجاد کنند.
تست پروفایل گلیکانی یکی از تست های پرکاربرد در کنترل کیفی فراورده های بیولوژیک بوده و شرکت آرک زیست آزما این خدمات را به شرکت های دارویی، سازمان غذا و دارو و مراکز تحقیقات دارویی ارائه مینماید.