نقشه برداری پپتیدی یا پپتید مپینگ یکی از روش های شناسایی پپتید ها بویژه پپتید های نوترکیب است. در این روش پروتئین به صورت شیمیایی و یا آنزیمی شکسته شده و فراگمنت های پپتیدی به دست آمده جداسازی و شناسایی میشوند. پپتید مپینگ سریع ترین و اقتصادی ترین روش برای شناسایی تغییرات در پروتئین های نوترکیب است و حتی تغییر یک آمینو اسید در یک توالی پروتئینی می تواند نقشه پپتیدی آن را تغییر دهد.
کاربرد پپتید مپینگ:
پپتید مپینگ یکی از مهمترین روش های ارزیابی برای بررسی فراورده های بیولوژیک پروتئینی است که میتواند هرگونه تغییر در ساختار یا ترکیب آمینواسیدی پروتئین هدف را مشخص کند. به عنوان مثال برای کنترل کیفی پروتئین های نوترکیب مانند آنتی بادی های منونکلونال و یا داروهای کونژوگه ( متصل به آنتی بادی )، پپتید مپینگ به عنوان روشی برای تایید ویژگی، ساختار و کیفیت ترکیبات مورد استفاده قرار میگیرد.
پپتید مپینگ نه تنها برای مشخص کردن خصوصیات و عدم تغییر محصول تولیدی در طی مدت زمان تولید استفاده میشود، بلکه برای ارزیابی پایداری داروی پروتئینی نیز کاربرد زیادی دارد. به این صورت که دارو با مپ مشخص، بعد از گذر زمان مجددا مورد ارزیابی قرار گرفته و ثابت بودن ساختار پروتئینی دارو نسبت به ساختار اولیه یا مرجع مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
پپتید مپینگ ساده شده:
عنوان نقشه برداری پپتیدی، عنوان بزرگی است و در واقع میتواند از مشخص کردن یک نقشه پپتیدی ساده تا تعیین جزئیات کامل تغییرات یک پپتید را در بر گیرد. اما آزمون معروف به پپتید مپینگ در صنعت داروسازی در واقع پپتید مپینگ ساده شده یا Comprehensive peptide mapping است.
از مزایای پپتید مپینگ ساده، سرعت بالاتر و مقرون به صرفه تر بودن نسبت به مس اسپکترومتری است و این روش میتواند با تجهیزات ساده تری نسبت به توالی یابی انجام شود. در پپتید مپینگ ساده استفاده از آشکارساز اسپکترومتری جرمی ضروری نیست و این روش با آشکارساز UV نیز قابل اجرا بوده و این سرعت و مقرون به صرفه بودن روش باعث شده که روش پپتید مپینگ به راحتی در کلیه مراحل ارزیابی دارو قابل انجام باشد.
نقشه برداری پپتیدی ساده به روش مقایسه ای انجام میشود و نقشه پپتیدی حاصل از شکست پروتئین در نقاط مشخص، با نقشه پپتیدی پروتئین مرجع مقایسه خواهد شد.
امروزه نقشه برداری پپتیدی به عنوان روش اصلی در کنترل کیفیت داروهای پروتئینی بویژه داروهای نوترکیب در فارماکوپه های انگلیس، آمریکا و اروپا عنوان شده و آزمایشگاه پروتئین شیمی شرکت آرک زیست آزما با تجربه بالا در زمینه تست های مرتبط با پروتئین های نوترکیب آماده ارائه خدمات پپتید مپینگ به شرکت های تولیدی و مراکز تحقیقاتی مرتبط با حوزه داروسازی می باشد.